Grupa Badawcza Bioinżynierii
Tematyka badawcza
Grupa została zainicjowana jako część dużego programu finansowanego przez UE „Zastosowanie nanotechnologii w zaawansowanych materiałach” realizowanego przez Centrum Badawcze EIT+ i realizowała interdyscyplinarny projekt skoncentrowany na wdrażaniu luminescencyjnych nanocząstek konwertujących w zastosowaniach biologicznych, zwłaszcza w biodetekcji i bioobrazowaniu.
Później prowadziliśmy badania w kilku innych projektach z partnerami z firm biotechnologicznych, w tym: DegScreen, ANEURYSENS, FLUSENSOR, inProbe i innych. Wśród badań stosowanych członkowie naszej grupy prowadzą projekty badawcze, np. Pellino, koncentrujące się na niektórych mechanizmach odpowiedzi immunologicznej.
Obecnie realizowane projekty obejmują klasyczną biotechnologię i dotyczą produkcji kwasu bursztynowego przez genetycznie zmodyfikowane bakterie „GreenAmber” oraz opracowania systemów do szybkiej, wysokoprzepustowej diagnostyki zakażeń SARS-CoV-2 „Fibiomed”.
Metaboliczne i epigenetyczne podstawy traumy międzypokoleniowej
Doświadczenia traumatyczne, zwłaszcza w dzieciństwie, są powiązane z negatywnymi skutkami dla zdrowia fizycznego i psychicznego w życiu dorosłym. Coraz więcej dowodów wskazuje, że zaburzenia behawioralne i metaboliczne związane z traumą dziecięcą mogą być przekazywane między pokoleniami. Jednak dokładne mechanizmy, za pomocą których trauma dziecięca wpływa na komórki rozrodcze i umożliwia międzypokoleniowe przekazywanie objawów, pozostają niejasne. Niniejsze badania łączą równoległe analizy w modelu myszy narażonej na traumę we wczesnym okresie życia z badaniami kohort ludzkich z Bośni, Pakistanu i Polski. Nasze dotychczasowe wyniki wskazują na rolę czynników metabolicznych oraz związanych z nimi niekodujących RNA w przekazywaniu skutków traumy dziecięcej do komórek rozrodczych, umożliwiając jej międzypokoleniowy transfer.
Zwalczanie chorób neurodegeneracyjnych poprzez metabolizm
Choroby neurodegeneracyjne (NDD), takie jak choroba Alzheimera (AD), stwardnienie zanikowe boczne (ALS) i otępienie czołowo-skroniowe (FTLD), są istotną przyczyną zachorowalności i śmiertelności wśród osób starszych na całym świecie. Choroby te charakteryzują się gromadzeniem toksycznych białek w mózgu, takich jak amyloid i tau w AD, czy TDP-43 w ALS i FTLD. NDD wynikają z zaburzonej równowagi między nadprodukcją a niewystarczającym usuwaniem tych agregatów. Zespół TREND, stosując podejście multimodalne, odkrył złożone powiązania między metabolizmem energetycznym a kilkoma białkami związanymi z NDD, takimi jak TDP-43, oraz mikroglejem – rezydującymi komórkami odpornościowymi mózgu odpowiedzialnymi za usuwanie tych złogów. Nasze trwające badania wskazują, że poprzez celowaną modulację szlaków metabolicznych komórek możliwe jest zmniejszenie toksyczności związanej z TDP-43. Podobnie, zdolność mikrogleju do usuwania toksycznych złogów amyloidu w AD można wzmocnić poprzez odpowiednie manipulacje metaboliczne.